Concert: Eddie Vedder maakt AFAS Live zielsverwant
Niemand staat op het podium, maar toch is het muisstil in de Afas Live. Terwijl De Toppers aan de overkant een arena laten hossen, herdenken hier duizenden mensen de tragedie in Manchester. Sommige beelden staan voor altijd gebrand op je netvlies. Dit was er zo een. De sprong van Eddie Vedder tijdens Pinkpop 1992 is een andere. Zijn wilde haren is de 52-jarige Vedder al even kwijt, maar toch voelt zijn Amsterdamse bezoek beladen aan. Met twee soloplaten – waarvan alleen de soundtrack van Into The Wild een verkoopsucces was – vraagt hij honderd euro voor een ticket. Pearl Jam was toch een band van principes? Eentje die Ticketmaster voor de rechter sleepte omdat bezoekers teveel geld voor hun shows moesten betalen? Voer voor hevige Twitter-discussies, maar geen probleem voor de hondstrouwe Pearl Jam-fan. Drie avonden op rij hangt het bordje uitverkocht aan de deur, maar voor wat voor optreden?
Het blijkt grotendeels een soloconcert vanavond, waarbij Vedder soms verdienstelijk wordt bijgestaan door het lokale Red Limo Strings Quartet. Om hem heen staan een gitaar, een boekenkastje, een kitscherig vuurtje. De opstelling lijkt een beetje op een stoffige zolderkamer: rommelig, toch georganiseerd. Vedder laat de muziek spreken. Hij staat bekend als een uitgesproken man, maar oogt vanavond wat afwezig. Aan zijn daden ligt het niet. Vedder bedankt de fans in het Nederlands – ‘het betekent veel voor mij dat jullie er zijn wanneer we jullie nodig hebben’ – gooit plectrums naar enthousiastelingen en komt zo nu en dan geestig uit de hoek, maar zijn houding geeft niet de indruk dat het goed met hem gaat. We zijn een klein half uur onderweg als hij deze constatering bevestigt. ‘I feel bad’, verzucht Vedder. De oorzaak laat hij in het midden, de oplossing mag helder wezen. ‘Healing takes time. Let it be with music. Let it be in Amsterdam.’
Geheel troostrijk is dit licht onpeilbare optreden niet. Vedder is goed, bij vlagen heel goed zelfs, maar niet in bloedvorm. In dik twee uur komen er dertig nummers voorbij. Ukulele-songs, Into The Wild-materiaal, Pearl Jam-liedjes en covers; hij geeft wat erin zit. Zijn karaktervolle, grauwe stem is precies zoals je die wil horen, zijn gitaarspel is dynamisch en altijd geheel in dienst van zijn liedjes. Toch mist hij de power van special guest Glen Hansard, die tijdens zijn beestachtige voorprogramma de AFAS Live plat speelt.
Hoogtepunten zijn er zeker. Indrukwekkend zijn bijvoorbeeld achtereenvolgens Pearl Jams Light Years en Cat Powers Good Woman, beide gaan onmiskenbaar over verlies. ‘I can’t stand to see you be a bad man, I will miss your heart so tender’, zingt hij, om daar later ‘come back again, don’t leave me missing’ aan toe te voegen. Zijn stem trilt terwijl de woorden uit zijn mond komen. Niemand zegt het, iedereen denkt het. Vedder herdenkt Cornell, de metgezel die vorige week het leven liet. Hij zegt er geen woord over, maar we zien een neerslachtige, rouwende man die de eerste helft van het concert vooral breekbaar overkomt.
De set is ietwat stuurloos, soms kabbelend, dan weer vuig rockend. Die momenten komen steeds als een verrassing. De onweerstaanbare groove die een bezielde Vedder Sometimes meegeeft, met enkel elektrische gitaar, zorgt voor euforie en de opbeurende uitvoering van Pearl Jams Porch tilt mensen uit de stoelen. Elderly Woman Behind The Counter In A Small Town, dat is uitgegroeid tot een soort alternatief dronkemanslied, wordt massaal meegezongen. Maar ook als Vedder dieper in de catalogus van Pearl Jam duikt wekt dat reacties op. Tracks als I Am Mine, Immortality en Lukin kunnen rekenen op onbedwingbare oerkreten uit het publiek. Hoe subliem het blokje Into The Wild, halverwege gespeeld onder een geprojecteerde sterrenhemel, ook mag klinken, de meeste mensen komen voor het Pearl Jam-materiaal. Mensen hebben een band met de groep, opgebouwd over jaren, decennia. Ze reageren hartverwarmend op Vedder. Ze scanderen liefkozend ‘Eddie!’ naar hun held. Steeds vaker. Steeds harder.
Na zes kwartier lijkt het wat beter met hem te gaan. Niet dat hij plotseling joviaal wordt, maar zo nu en dan kan er een glimlach af. Het zijn klassiekers van anderen die hem in de staart van het concert naar grote hoogte brengen. De Afas Live verandert in een zee van lichtjes tijdens Imagine van John Lennon, hoop flakkert door de lucht tijdens tijdens een passage van Bowies Heroes. Meer hoop is er tijdens een sublieme vertolking van Falling Slowly, van en met Hansard. De strijkers willen nog een nummer inzetten, Eddie begint, breekt het af, wuift ze vriendelijk weg om vervolgens enigszins verdwaasd over het podium te ijsberen. Plotseling springt hij het publiek in om weer het podium op te klauteren voor vlammende solo-uitvoeringen van Rocking In The Free World en Hard Sun. Hoewel de avond in majeur eindigt is het toch de donkere, wat naargeestige sfeer die blijft hangen, maar dit beladen optreden heeft genoeg om het lijf om indruk te maken.