Eefje de Visser: “In Nederland wordt teveel in hokjes gedacht”

Er zijn momenteel maar weinig Nederlandse singer-songwriters die zo onder je huid kruipen als Eefje de Visser. Zelf hekelt Eefje die muzikale terminologie en doet ze haar best om niet in hokjes te passen. Wie naar rijke groeibriljant Nachtlicht heeft geluisterd, of een kaartje kocht voor haar vernieuwde liveshow, kan niet anders dan concluderen dat ze daar uitstekend in slaagt. De aimabele zangeres zoekt de grenzen op en stapt continu uit haar comfort-zone om haar muzikale horizon te verbreden. Een interessante werkwijze en genoeg reden om Eefje opnieuw op te zoeken voor een interview. Dat werd een lang en openhartig gesprek. Lees hier ons interview over onder andere dertig worden, de ideale liveshow, het belang van platenzaken, Joanna Newsom, de schaduwkanten van een plaat maken en buitenlandse shows als Nederlandstalige artiest.

DK: 2,5 jaar geleden heb ik je voor het laatst geïnterviewd. Is je visie op muziek in de tussentijd veranderd?
EdV: “Ja, zeker wel. Ik heb nog steeds wel dezelfde ideeën, maar ik verander steeds. Nu heb ik bijvoorbeeld meer behoefte aan een randje en slordigheid dan vroeger. Eerst wilde ik graag een heel mooi, warm en rond geluid. Nu heb ik meer behoefte aan vuiligheid. Nachtlicht klonk scherper in mijn hoofd toen ik er aan begon, maar het is opnieuw een warme en dromerige plaat geworden. Ik houd nog steeds erg van een cleane productie met vernuftige details, maar ik begin ook steeds meer naar bandjes te luisteren die een meer lo-fi geluid hebben. De laatste twee Unknown Mortal Orchestra-platen vind ik wat dat betreft heel inspirerend.”

DK: Je wordt tegenwoordig ‘Nederpopkoningin’ genoemd. Wat doet dat met je?
EdV: “Dat vind ik heel cool. Ik ben begonnen als singer-songwriter, maar ik wilde niet in clichés passen. In Nederland wordt redelijk veel in hokjes gedacht en ik word vaak in het meisje-met-gitaar-hokje geplaatst, maar voel ik me daar in niet thuis omdat ik zelf naar heel ander soort muziek toe trek. Ik ben daarom heel blij dat ik nu als ‘pop’ word bestempeld. Ook in België wordt er heel tof over me gesproken.”

DK: Hoe is Nachtlicht in België ontvangen?
EdV: “Goed, ik ben super content. Het mooiste compliment dat ik heb gekregen? Een schuchtere Vlaamse mevrouw, van mijn moeders leeftijd, gaf me een prachtig compliment over Het Is. Ze zei: Je muziek is als een zalfje voor de ziel. Ze vertelde dat mijn muziek een troost is om naar te luisteren. Ik heb ook veel mooie complimenten gekregen over Nachtlicht. Goede recensies, positieve geluiden en ik word dus minder in hokjes geplaatst. Ik weet dat ik een duidelijke stijl heb, maar daarbinnen probeer ik ook het uiterste eruit te halen.”

DK: Vind je het lastig om een nieuwe plaat te maken?
EdV: “Dat vind ik heel gaaf en heel ingewikkeld tegelijk. Je werkt met allemaal mensen samen en ik moet de hele tijd beslissingen nemen en knopen doorhakken. Ik ben super kritisch, ook op mijzelf, en gooi veel materiaal weg. Als je midden in het proces zit kan het sociaal lastig zijn. Ik werk met vrienden, maar tegelijkertijd ben ik hun werkgever. Dat is soms lastig.”

DK: Je bent 30 geworden. Hoe is dat?
EdV: “Er is niet zoveel veranderd. Met 30 realiseer ik me wel heel erg dat ik nu echt volwassen ben. Heel lang heb je het idee dat je de jeugd bent. Zeker in dit werk, omdat je geen vaste baan hebt. Als muzikant heb je weinig structuur in je leven en het voelt soms als uitgaan. 30 worden klinkt vooral anders, maar in het dagelijks leven merk ik het niet echt.”

DK: Zit daar een link met Nachtlicht, de titel van je nieuwe plaat?
EdV: “Het woord ‘Nachtlicht’ kwam terug in een paar liedjes die ik had geschreven. Ik vond het een cool woord, dat een interessant beeld oproept. Iets van de stad, maar ook iets van de natuur. De wirwar van mensen in de stad. Er zit zowel donker als licht in de titel. Dat vind ik interessant, want ieder mens draagt zowel donkere als lichte kanten met zich mee. Er waren geen alternatieven, ik heb nooit een andere titel gehad. Eerst kwam Nachtlicht in meerdere nummers voor, maar die hebben uiteindelijk de plaat niet gehaald.”

DK: Is er een grote kluis met onuitgebracht Eefje De Visser-materiaal?
EdV: “Er zijn heel veel onaffe dingen. Het is een grote, rommelige kluis met veel schetsen en uitgewerkte dingen die ik niet goed genoeg vind.”

DK: Wat is het idee achter de intrigerende hoes van Nachtlicht?
EdV: “In mijn muziek zit veel van mijn onderbewustzijn. Het blauw is daar symbool voor, en ik sta daar half in. Muziek is half realiteit en half droom. Daarom een halve Eefje. Op de hoes kun je het niet goed zien, maar mijn armen steken door de vloeistof. Alsof ik in een blauwe vloeistof sta. Digitaal kun je dat goed zien.”

DK: Wat zou je nu anders doen als je plaat opnieuw zou schrijven?
EdV: “Ik zou het nu een hele andere hoek gaan zoeken. De samenstelling van akkoorden die ik gebruik is vaak hetzelfde. Het zit in dezelfde sfeer, wat zorgt voor eenheid, maar ik ga daar niet veel buiten. Ik heb zin om meer extremen op te zoeken en bijvoorbeeld ook vanuit beats te gaan werken. Het geheel mag minder mellow, meer dansbaar.”

DK: Wat zou je productioneel anders doen?
EdV: “Ik zou graag meer willen leunen op andere mensen en meer uit handen geven. Ik doe veel zelf, maar omdat ik weinig ervaring heb valt dat soms zwaar. Soms is het niet fijn om een controlfreak te zijn. ”

DK: Welke producer zou je daar bij kunnen helpen? Alles mag.
EdV: “Dat vind ik lastig. Ik vind veel mensen goed, maar ik wil niemand kopiëren. De eerste die bij me op komt is Danger Mouse. Son Lux vind ik qua arrangementen fantastisch. In Nederland vind ik De Staat qua productie ook heel vet. Ik zou een producer willen die samen wil werken. Arrangeren en produceren vind ik zelf wel leuk en ik wil niet alles uit handen geven. In Scandinavië kan ik ook gaan zoeken…”

DK: Dat zou gaaf zijn. Wat mij opvalt als ik naar je plaat luister is dat er, afgezien van de Nederlandstalige teksten, best een internationale sound domineert. Zou je open staan voor een tour door Scandinavië als Nederlandstalige artiest?
EdV: “Dat zou ik heel erg zien zitten. Ik zie dat we veel reacties uit het buitenland krijgen, via social media als Twitter en Facebook bijvoorbeeld. Ik sta daar versteld van. Ik krijg regelmatig leuke berichten van fans uit bijvoorbeeld Israël, Brazilië en Denemarken. Mensen geven aan dat ze het niet kunnen verstaan, maar de muziek wel begrijpen. Laatst had ik een optreden in Duitsland. Ik heb daar wat meer verteld over mijn teksten, wat ik normaal gesproken niet doe. Het lijkt me leuk om zinnen te vertalen en daar iets mee te doen. Niet alles, dat werkt niet. Het gevoel zit hem echt in de muziek zelf. Dat is best universeel. Mijn teksten zijn minder duidelijk en nooit helemaal afgesloten. Soms krijgen mijn liedjes door de jaren heen ook een nieuwe lading. Als het te letterijk wordt, gaat de magie bij mij weg.”

DK: Zijn er oude liedjes al te letterlijk geworden?
EdV: “Die heb ik wel ja. Ten tijde van De Koek wilde ik graag liedjes in opdracht schrijven, voor anderen. In die tijd heb ik dingen gemaakt die ik nu niet meer zou maken. Nu werk ik veel meer op intuïtie. Van die plaat zijn vooral Genoeg en Trein me bijgebleven, die hadden al een beetje de nieuwe Eefje de Visser in zich. Sommige dingen van De Koek vind ik een beetje gemaakt. Andere dingen zijn meer vanuit mijn onderbuik geschreven.”

DK: Tijdens Record Store Day verschijnt De Koek voor het eerst op vinyl. Tijdens ons vorige interview omschreef je de plaat als kleurrijk. Vind je Nachtlicht inmiddels kleurrijker?
EdV: “Ik denk dat De Koek frivoler is. Bij Nachtlicht houdt een deken de liedjes bij elkaar, hij is iets ongrijpbaarder. De Koek is een grabbelton. Ik vind het grappig om erover te praten, want ik zie hoe jong ik in mijn hoofd was toen. Ik was vrij onbevangen en naïef. Er was wel veel fantasie, ik ging alle kanten op. Nu werk ik veel meer samen.”

dMb: Over een paar weken ben je ambassadrice van Record Store Day. Waarom?
EdV: “Ik verkoop redelijk veel cd’s en lp’s. Mensen willen mij steunen en mijn teksten kunnen lezen. Inmiddels heb ik ook wel veel platenzaken gezien, omdat ik veel instore optredens heb gedaan. Zelf zou ik het jammer vinden als de platenzaken verwijden. Vinyl koop ik niet zoveel, meer cd’s. De laatste die ik heb gekocht is Divers van Joanna Newsom. Stond ze in Nijmegen?! Shit, dat heb ik gemist. Ik heb haar in Parijs gezien en dat vond ik heel indrukwekkend. Ze is een inspiratie en een uiterste in mijn muzieksmaak. Het is een stroom van gedachten en het heeft iets wilds. Het voldoet steeds niet aan je verwachtingen en daarom is het totaal niet braaf. Het is juist op allerlei manieren gewaagd. Het heeft ook zoiets universeel. Over de geschiedenis, de toekomst en haar plaats in de wereld. Ik kan er echt geraakt door worden.”

DK: Wat wil je mensen meegeven als ambassadrice?
EdV: “Het is heel verleidelijk om achter je laptop muziek te ontdekken, maar als je naar een platenzaak gaat is de beleving heel anders. Je kunt meer gefocust zoeken, je kan praten met mensen en het fysieke product is bijzonder. Het is vaak heel mooi, er staat alle informatie op, teksten. Maar uit een soort gemakzucht gaan mensen niet meer naar platenzaken. Ik wil mensen eraan te herinneren hoe cool het is om vinyl of cd in huis te hebben. Je bent op een andere manier met muziek bezig als je platen in zijn geheel luistert. Muziek kan veel meer voor je betekenen als je het vluchtige van het online zijn laat zitten. Ikzelf ben ook echt van de albums, het hele verhaal.”

DK: Van welke plaat krijg je altijd goede zin?
EdV: “The Bee Gees kan ik heel leuk vinden, haha! Daar houd ik ook echt van, van die popklassiekers. Feist heeft ooit een hele goede cover van ze gedaan. Van Robyn krijg ik ook altijd goede zin.”

DK: Stel je hebt een onbeperkt budget voor je liveshow, wat staat er dan bovenaan je lijstje?
EdV: “Ik zou eerst gaan kijken wat de mogelijkheden zijn. Laatst zag ik een documentaire over Daft Punk. Die hebben zulke revolutionaire dingen gedaan, dat mensen tijdens een liveshow echt in extase raken. De combinatie van visuals of goed licht met muziek kan magisch zijn. Ik vind het ook gaaf hoe een band als Metronomy eruit ziet op het podium. Hartstikke over de top, maar zo vet. Zoiets lijkt me ook tof, het uitstralen van een heel overdreven eenheid. Mijn huidige show is dromerig, maar ook wel surrealistisch. Het moest ook iets nuchters hebben. Mensen moeten erin opgaan. Alsof het een reis is waaruit je aan het einde ontwaakt. Het is moeilijk om een goed evenwicht te vinden, maar ik vind het totaalplaatje wel heel belangrijk. Eigenlijk kun je in mijn liveshow ook weer de titel van mijn plaat vinden. Licht is de frissere, poppy kant. Nacht is de onderhuidse, broeierige en spannendere kant. Dat vind ik beide heel belangrijk. Ik houd van die tegenstelling”

DK: We gaan door met dromen. Wat zou de ideale locatie voor een Eefje de Visser-show zijn?
EdV: “Ik zou het heel leuk vinden om iets op een bijzondere locatie te doen. Dat zou aan het water, aan de zee of aan een meer kunnen zijn. Of juist iets in een bos, met een uitzicht over de stad. Zoiets… of iets met een mega-aquarium achter je. Iets surrealistisch. Dat lijkt me zo gaaf.”