concert: GEEN NIEUWS BIJ GRIEZELIG GOED WILCO
‘You can’t hear it on the radio, can’t hear it anywhere you go!’ Paradiso schreeuwt uit volle borst mee met The Late Greats, misschien wel de grootste anti-hit uit Wilco’s gigantische oeuvre vol anti-hits. De Amerikaanse band vulde er tien studioalbums mee en kreeg daarmee het label niet te labelen. Treffend, want elk Wilco album is anders. De enige constante factor is kwaliteit. Voorman Jeff Tweedy heeft dat inmiddels, vijfentwintig jaar na de oprichting van zijn tweede band, goed voor elkaar. Hij kan op zijn lauweren rusten aangezien niemand nog een wereldschokkende plaat verwacht. Wereldwijd wordt hij gezien als gerespecteerd muziekicoon. En die reputatie maakt hij met Wilco maar al te graag waar.
WILCO IN PARADISO
En toch. Toch bracht Tweedy vorig jaar een sterke soloplaat uit én schreef hij een nog sterkere autobiografie. Niks merkten we daarvan in Paradiso. Ook geen decor of een voorproefje van de nieuwe Wilco plaat die in de maak schijnt te zijn. Vanavond duikt de band vooral diep in haar eigen verleden. Bij veel bands zou dat een slecht voorteken zijn. Hoewel het merendeel van de liedjes meer dan tien jaar oud is, heeft Wilco niks met nostalgie. De band zien spelen is interessanter dan wat daadwerkelijk gespeeld wordt. Want spelen, dat kan Wilco als geen andere band.
Als je het zestal zo bezig ziet, begrijp je waarom de zomerfestivals dit jaar overgeslagen worden. Wilco gedijt bij langere sets. Sets waarbij het hoge niveau continu vastgehouden wordt. Qua stramien zijn die sets inmiddels bekend, vaak twee toegiften en zo’n 25 songs in een volle twee uur. Maar qua invulling verschillen Wilco-concerten sterk van avond tot avond. Vanavond daarom geen Misunderstood, Via Chicago, I Am Trying To Break Your Heart of Spiders (Kidsmoke). Verzoekjes worden door Tweedy afgewezen met een sarcastisch ‘probably not’. Wilco is vanavond pretentieloos, maar in vorm.
Ook zonder favorieten blijven er namelijk genoeg liedjes over voor een aaneenschakeling van hoogtepunten. De die-hard fans kennen ze allemaal, maar er zijn ook veel verbaasde blikken bij het zelden gespeelde Country Disappeared, Side With The Seeds en het schitterende One Wing. Waanzinnig klinkt ook het verstilde Reservations, dat dankzij een nieuw arrangement schittert als nooit tevoren. Het bijzonder toegewijde publiek luistert aandachtig. En hoort de virtuoze band zich zelfs een paar keer vergissen.
Wilco’s fans komen uit alle windstreken. Vooraan staat een trotse Duitse vader met zijn twee zonen. Voor de neus van Tweedy staat een groep uitzinnige vrienden. Tijdens California Stars vallen ze hysterisch in elkaars armen en scanderen ze ongemakkelijk olé… olé-olé-olé. Voor Tweedy te luidruchtig om te negeren. ‘Are you from Spain?’, grapt hij. Meteen goed. ‘I’m not going into this topic…’
Ondertussen gebeurt er van alles op het podium. Drie roadies beheren drie kasten vol gitaren. Eentje voor elke gitarist. Tijdens elk liedje zijn de roadies aan het stemmen, na ieder liedje wordt de volgend gitaar razendsnel aan de betreffende gitarist overhandigd. Indrukwekkend. Het is telkens weer een verrassing wat er volgt, maar de experimentelere kant van Wilco maakt vanavond plaats voor een soepele aaneenschakeling van pop, harde rock en zoetsappige country. Die afwisseling is goed, hoewel in het middenstuk vanavond misschien nét een zoetsappig countrynummer teveel gespeeld wordt.
Door een perfect zaalgeluid hoor je elk bandlid iets moois toevoegen aan de liedjes van Tweedy. Bassist John Stirratt valt op, die af en toe een kleine minisolo speelt. Meesterdrummer Glenn Kotche, als enige met korte mouwen zodat zijn imposant gespierde onderarmen zichtbaar zijn, drumt onverwoestbaar. En natuurlijk schittert avant-garde held Nels Cline, die kleine en grote wondertjes aan de liedjes toevoegt. Tijdens Impossible Germany, de favoriet die niet sneuvelt vanavond, zijn alle ogen op hem gericht. Cline (63) bepaalt de loop van het nummer, en verliest zich zo in de solo dat hij na afloop beduidend langer op adem moet komen dan de vorige keer in Nederland. En het publiek met hem.
Dit artikel verscheen eerder bij OOR.