Buiten op een mintgroen bankje geeft een journalist van Le Soir — rond de zestig, mager, zwart petje — me wat bedenktijd. De man kijkt me indringend aan. Hij praat afwisselend Frans, Engels en Nederlands. Of we andere bands kennen die uit elkaar gingen en twintig jaar later op hetzelfde niveau terug kwamen. “Nou? Hoeveel?” 

Slowdive, Slowdive, Slowdive. Tame Impala, Beach House en the xx wezen naar Slowdive als inspiratie. Maar die mysterieuze naam Slowdive was niet bekend bij de overwegend jonge achterban van deze hippe bands. In een Amsterdams grachtenpand, niet ver van het Anne Frank Huis, zit 2/5 van de Britse band. Rachel Goswell (zang) en Christian Savill (gitaar) zijn net terug van een optreden op Glastonbury. “Mijn kinderen generen zich dat hun vader in Slowdive speelt”, zegt Christian. “Mijn zoon van dertien vroeg of hij de setlist van Glastonbury mocht hebben. Zijn leraar latijn is fan. Ik heb ‘m gesigneerd. Hopelijk krijgt mijn zoon nu een hoger cijfer.”

De schaterlach van Rachel trekt buiten de aandacht. Twee hoge witte deuren verbinden de keuken met een gedeelde binnentuin, vanaf een balkon kijkt een stel waar die lach vandaan komt. Rachel en Christian zitten ontspannen naast elkaar. De armen van Rachel en Christian staan vol met naar de natuur verwijzende tatoeages — een kolibrie, klaviertjes vier, een waterlelie. Er is duidelijk een klik tussen de twee. “Christian is mijn brother from another mother”, zegt Rachel. “Een cliché, maar waar. We zijn geen broer en zus, maar we houden echt van elkaar. Vanwege dubieuze redenen die we hier niet gaan delen.”

Ongetwijfeld draagt het eerherstel van Slowdive bij aan de vriendschap tussen Rachel en Christian. in 2014 kwam Slowdive na 19 jaar weer bijeen, in 2017 volgde album vier, en in september 2023 komt album vijf, Everything is Alive. Hoewel Slowdive een dagje ouder wordt — als Christian tussen twee interviews nóg een keer naar het toilet moet biedt hij lachend zijn excuses aan (“oude man hè”) — hoor je geen slijtage van vier decennia spelen. Wat Slowdive toen bijzonder maakte, maakt Slowdive ook nu bijzonder. Hoewel het moeilijk is om dat bijzondere precies onder woorden te brengen. 

Slowdive schrijft liedjes met woorden die niet goed verstaanbaar zijn, als foto’s met vignette, vervaagd. In de liedjes schuiven gitaren over elkaar heen, als wolken die voorbijtrekken. Ver erboven — of diep erin — zweven stemmen. Slowdive doet met geluid wat Dalí met klokken doet op schilderijen: vervormen, smelten, uitrekken. Het maakt de band uit Reading mysterieus. En dat mysterie trekt fans naar concertzalen. Vaak zijn die bezoekers te jong om zich de jaren ’90 bewust te herinneren Dat geldt ook voor mij, de dag nadat Slowdive hun laatste show speelde werd ik geboren.

Dat feitje wekt de interesse van Rachel en Christian, die hun fans, merkwaardig genoeg, ieder jaar wat jonger zien worden. 


Waar kom je vandaag?

Eindhoven, het zuiden.

Ah, houd je van PSV?

Christian weet dat Feyenoord bij Rotterdam hoort, NEC bij Nijmegen. En, oh ja, Willem II hoort natuurlijk bij Tilburg. 

Rachelt haalt lachend haar schouders op. 

Ik haat voetbal.

Christian lacht.

“Je mag ons alles vragen”, zegt Rachel,
“Wat je wilt”, zegt Christian.

De joviale sfeer slaat om als ik naar de jaren negentig vraag. Rachel en Christian kijken er in 2023 nog altijd ernstig en wat mistroostig bij. “Er waren goede en slechte tijden in de jaren negentig”, zegt Rachel. “Ik vond mijn jaren als begin twintiger erg verwarrend. We waren aan het uitzoeken wie we precies waren. De vroegste herinneringen van de jaren 90 waren goed. Heel opwindend. We tekenden bij Creation. Als we konden kiezen tussen alle platenlabels, zouden we voor Creation hebben gekozen. Veel van onze favoriete bands — Jesus and the Mary Chain, House of Love, The Valentines — stonden bij Creation onder contract. In eerste instantie leefden we onze droom. In eerste instantie was alles goed.”

Christian: “Toen werd jij geboren en ging alles achteruit, haha.”

Journalisten waren lovend over het vroegste werk van Slowdive. Er werd enthousiast geschreven over de drie EP’s waarmee de band op het muziektoneel verscheen. Toen keerde de Engelse tijdgeest zich tegen Slowdive. “Ik verdrink nog liever in een bad vol pudding dan ik nog eens naar die plaat luister”, schreef een invloedrijke recensent. “Carrière zelfmoord” concludeerde NME. “Ik haat Slowdive meer dan Hitler”, zeiden Manic Street Preachers. 

Net voor ons eerste album uitkwam, bezocht ik het Reading Festival”, herinnert Christian. “Ik was backstage en een journalist die aanvankelijk heel hartelijk tegen ons deed kwam naar me toe. Hij zei: ‘Christian, het spijt me, echt, maar ik houd niet van het nieuwe album en ik ga jullie een slechte recensie geven.’ Dat vond ik prima, zei ik, dat is zijn mening. Toen kwam er een andere journalist naar me toe. Hij was van een krant, dé grote krant in Engeland destijds. Ik had hem nooit ontmoet. Hij stelde zich niet voor en zei ‘je kan je spullen pakken, over zes maanden ben je werkeloos.’ Ik stond versteld en dacht: wie de fack ben jij?”

Rachel: ‘Christian was twintig jaar oud, Daan, toen dat gebeurde. Twintig.”


Als het over Slowdive gaat wordt zelden besproken hoe jong de band was, over de blijvende impact die venijnige opmerkingen op de jonge bandleden maakte. Rachel begon veel drugs te gebruiken en omschrijft zichzelf in die tijd als een ‘stoner’. “Ik werd opgevoed door NME en Melody Maker. Ik las ze van cover tot cover. Het was mijn bijbel, mijn manier van muziek tot me nemen. Een jaar sinds we zelf in de muziekindustrie werkten begon de backlash. Ik raakte daardoor gedesoriënteerd — door alles. Er waren duidelijk mensen die ons niet mochten. Die besloten hadden dat we een bepaald type mens waren. Er waren geruchten die niet klopten: dat we rijk waren en naar privéscholen gingen. Niemand uit Slowdive was rijk of ging naar een privéschool. Er waren geen kanalen destijds om je uit te spreken dat het fout was. Het voelde alsof we werden beroofd.”

Platenlabel Creation nam kennis van de negatieve verhalen en drong erop aan dat Slowdive zou veranderen. Rachel: “Onze manager vroeg met wie we wilden werken. Eno, reageerden we. Vraag Brian Eno. Het was in de tijd van faxmachines. Eno antwoordde in een fax met een mededeling dat hij ons niet wilde produceren. Maar hij wilde wel samen spelen. Bij binnenkomt haalde Eno meteen de klok van de studiomuur en deelde mee dat álles gespeeld mocht worden. Het was een merkwaardige manier van werken. Na twee dagen hadden we allerlei tapes met vreemde geluiden. Je kan Eno horen op Here She Comes.” 

Ondertussen werd de opname van wat Souvlaki zou worden geplaagd door een nieuwe tegenslag: de relatie tussen Rachel en zanger-gitarist Neil ging uit. Neil begon verdrietige Slowdive liedjes te schrijven. Die liedjes gingen over Rachel. “Destijds waren we geen vrienden”, zegt Rachel, “dat kan ik je verzekeren. Die tijd, rond Souvlaki, was heel moeilijk. Als je gedwongen wordt om de betreffende persoon elke dag te zien wordt iedere break-up pijnlijk en uitputtend. Het was heel raar dat zijn verdrietige liedjes over mij gingen. Het was heel donker, ik was steeds dronken en in tranen. Voor de andere bandleden moet het ook een nachtmerrie zijn geweest.” 

Christian noemt de tijd “turbulent” en herinnert dat hij alleen in de studio achter bleef met bassist Nick. “Alleen wij, een week lang. We hadden niets te doen en uit verveling, als grap, begonnen we een hoop liedjes op te nemen. Creation dacht ‘wtf doet Slowdive daar in de studio?’ en vroeg naar ons nieuwe materiaal. De studio-eigenaar verstuurde de verkeerde tapes en stuurde zo onze domme grappen — kinderlijker dan kinderliedjes — naar Creation. Creation dacht dat deze bespottelijke comedy songs het tweede album zouden worden. They we’re pissed óff…”

Rachel: “We deden nog twee albums na Just For A Day.Souvlaki kostte veel tijd om op te nemen omdat het moeilijk was. Ook vanwege de dynamiek tussen Neil en mij op dat moment. Toen we Souvlaki aan Creation gaven waren er niet veel mensen die nog geïnteresseerd waren in Slowdive of albums van Slowdive.”

Even later volgde het oordeel van Creation’s bedrijfsleider Alan McGee. “McGee vertelde ons dat alle Souvlaki liedjes troep waren”, zegt Rachel, “maar ik was trots op Souvlaki. Mensen vinden het nog altijd een opwindend album om naar te luisteren.”

In mei 1994 speelde Slowdive de onvermijdelijke laatste show. “Ik weet bijna zeker dat de zaal in Toronto Lee’s Palace heette”, herinnert Rachel. “Het was het eind van de Amerikaanse tournee. Er waren veel mensen, hoewel het geen grote zaal was. Vierhonderd, misschien? We hadden veel plezier en deden zelfs een toegift. Ik herinner me dat we plezier hadden.”

Toen verdween Slowdive, in stilte. De droom was voorbij en maakte plaats voor de realiteit van het leven. “Ik had een vreemde plek in mijn nek”, zegt Rachel. “Het leek een soort litteken. Alsof er met een mes in mijn nek was gestoken. Een vriend van me merkte dat er knobbeltjes uit mijn nek staken. Ik ging naar de dokter en liet de knobbeltjes zien. De dokter schrok en stuurde me direct naar het ziekenhuis om een biopt af te nemen.” Daarna kwam de uitslag. “Ze haalden een stukje uit mijn nek. Zes maanden zat ik in onzekerheid. Om te herstellen had ik voor de enige keer in mijn leven lessen nodig om mijn stem weer te trainen. Ik was een stoner. Toen kreeg ik de kankerdiagnose. Als gevolg stopte ik met roken. Dat was goed, ik had altijd gezegd dat ik wilde stoppen op mijn dertigste.”

Slowdive was toen al verdwenen. Het contact tussen Rachel en Christian verwaterde. “De eerste helft van de jaren ’90 waren prachtig”, concludeert Christian, “daarna moest ik een echte baan zoeken om de rekening te betalen. Gewoon shitty parttime banen, in een kantoor, niets om over te schrijven. Ik had geen diploma. Ik had een geweldige tijd in de jaren negentig, mijn droom was uitgekomen. Het was briljant en ik zou er niets aan willen veranderen, maar de droom was voorbij. Ik ging naar Amerika en kreeg kinderen.”Tegelijkertijd ontdekten, daar, in Amerika, groepen jongeren de dromerige gitaarmuziek uit Engeland. Shoegaze, gingen mensen het geluid noemen. Waar de term een negatieve associatie had in Engeland, veranderde de term in Amerika in een positieve, hippe tegenbeweging. Toen Rachel in de nieuwe eeuw muziek begon te ontdekken via internet gebeurde iets merkwaardigs. “In de tijd van Myspace stond bij nieuwe bandjes de term Shoegaze. Dat vond ik iets heel raars, dat Amerika zich een Engels muziekgenre toe-eigende en de connotatie omdraaide. Het kostte ons best wat tijd om de term te omarmen. Destijds was het geen positief genre in Engeland. De kinderen hebben het verandert in iets positiefs en dat is wonderlijk. Toen we in 2014 voor het eerst terugkwamen voelde de term Shoegaze nog altijd onwerkelijk. Nu hebben we het omarmd.”

Christian: “Ik denk dat ze in Amerika niet in de gaten hadden hoe negatief de naam in Engeland klonk.”

Opeens behoorde Slowdive tot een bepaalde groep mensen, een “liefdevolle community”, noemen Rachel en Christian het nu. Tot dezelfde community als de bands die Slowdive inspireerde om zelf muziek te maken — Jesus and the Mary Chain, House of Love en, vooral, My Bloody Valentine. “Het waren grote invloeden”, zegt Christian, die gitarist Kevin Shields tijdens optredens nauwlettend bestudeerde. “My Bloody Valentine waren wat ouder dan wij waren. Ik denk dat ze ons geholpen hebben om ons geluid te vinden. We keken naar wat ze deden en deden er ons eigen ding mee. Het was een super opwindende band om rondom te hangen, destijds. Ze speelden wel pijnlijk luid.”

Rachel: “In die tijd ging ik veel naar aftershows waar ik Kevin zag. Als hij mij zag riep Kevin meteen: “oooooh I lóve you!”. Dat was voor Loveless. Later verhuisde ik naar een bepaalde wijk in Londen en wie kwam ik tegen in de supermarkt op de dág dat ik verhuisde? Kevin Shields… Ik riep “heeee Kevin!” Hij draaide zich geschokt om. Volgt ze mij?! Later was hij een beetje verbijsterd dat ik het was. Hij zal wel gedacht hebben, is dat de mevrouw met ‘de rare teennagels’, waar in de Engelse pers over werd geschreven.”

Vanaf Slowdive was het duidelijk dat Slowdive weer toekomst had. Neil beloofde in 2017 dat de volgende plaat de meest radicale zou gaan worden. Rachel schaterlacht bij het idee. “Heb je het gehoord? Het is niet zó radicaal.” Christian schudt zijn hoofd. “Als Neil 100% zijn eigen gang was gegaan zou het een stuk radicaler zijn geweest. Een stuk elektronischer, maar wij brachten het meer terug naar gitaren. Neil is een teamspeler en vraagt wat wij willen doen als band.” Rachel wilde de naam Slowdive waarborgen. “We moeten ook denken aan hoe we het live willen spelen. Hoewel het tegenwoordig gebruikelijker is om met backing-tracks te spelen, Mogwai en Editors zijn dat gaan doen, willen we toch alle wolken zelf maken.”

Everything is Alive is de vijfde pilaar in de tempel van Slowdive, en de titel dekt de lading. De acht liedjes zijn als oude foto’s, herinneringen aan een andere tijd, een tijd die er niet meer is, misschien nooit geweest is. Als de band krachten bundelt, zoals op het spectaculaire ‘Alife’ en de wat romantische zomerhit ‘Kisses’, klinkt Slowdive vol levenslust. Everything ís alive.

Christian: “Er komen veel bands bij elkaar. Maar niet vanuit een dieptepunt zoals waar wij zaten toen we een punt achter Slowdive zetten.

Rachel: “Het was een dieptepunt. Het geld was op.”

Christian: “We hadden nooit gedacht dat we terug konden komen.”

Christian: “We wilden de plaat maken die we wilde maken. Dat hebben we altijd gedaan, ongeacht recensies.”

Rachel: “We luisteren niet meer naar andere meningen.”

Christian: “We doen wat we zelf willen doen. Dat is denk ik ons sterkste punt.”

Rachel: “Ja! We stick to our guns — als eenkunstenaar is dat wat je altijd moet doen: stick to your guns.”

Dit interview met Slowdive verscheen in OOR 8 2023.